Με αφορμή το βιβλίο του Βασίλη Σγούτα, «Ένας Αθηναίος για την πόλη του»

Είναι καθήκον ενός καλού βιβλίου να σε αφήσει με κάποιες γόνιμες σκέψεις ή να πυροδοτήσει ήδη υπάρχουσες. Έτσι συνέβη και με το βιβλίο του αρχιτέκτονα Βασίλη Σγούτα, «Ένας Αθηναίος για την πόλη του», σε μια πολύ προσεγμένη και καλαίσθητη έκδοση από τις Εκδόσεις Πλέθρον. Πρόκειται για ένα απολαυστικό μα και αφυπνιστικό - θα έλεγα – ανάγνωσμα, ένα βιβλίο που θα συνιστούσα να διαβάσει κάθε Αθηναίος που θα ήθελε να είναι καλύτερος και πιο σκεπτόμενος πολίτης. Στη βάση μιας γνήσιας αγάπης και τρυφερότητας για την πόλη της Αθήνας, ο Βασίλης Σγούτας έχει το θάρρος της γνώμης του ώστε να θίξει τα κακώς κείμενα στην πόλη αλλά και να διερωτηθεί για την Αθήνα του μέλλοντος. Μου κέντρισε εξαιρετικά το ενδιαφέρον η ολιστική και πολύ συμπεριληπτική προσέγγιση που ακολουθεί για όλα αυτά τα στοιχεία που συγκροτούν το αθηναΐκό τοπίο και την ζωή μέσα σε αυτό. Και κυρίως, ότι στο επίκεντρο της διαμόρφωσης του αστικού τοπίου θέτει τον πολίτη και το συλλογικό όφελος, και όχι μια ελιτίστικη ματιά σύμφωνα με την αισθητική και τις δυνατότητες των ολίγων.

Βιβλία όπως αυτό του Βασίλη Σγούτα με γοητεύουν καθώς αναμοχλεύουν αυτό που αισθάνομαι ως ένα προσωπικό παράδοξο για την Αθήνα: Παρότι είναι η πόλη στην οποία μεγάλωσα, η Αθήνα δεν έγινε συνειδητά η πόλη μου παρά κάπως αργότερα. Για χρόνια, θα έλεγα, πως υπόβοσκε το συναίσθημα πως "η ζωή είναι αλλού". Σε άλλες πόλεις. Μακριά από την λεωφόρο Πατησίων όπως την γνώρισα να ασφυκτιά στο ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Την ίδια στιγμή, όμως, ο δρόμος αυτός είναι ένας κατεξοχήν αθηναϊκός δρόμος, καθώς διατρέχει κομμάτια της πόλης με έντονες αστικές μνήμες και αισθάνομαι πως αποτελεί το σύνορο μεταξύ διαφορετικών κόσμων της Αθήνας. Και, παρά τα άσχημά της, η Πατησίων έχει χαραχτεί στο μυαλό μου για την εξαιρετική θέα που δίνει στην Ακρόπολη. Οι σημαντικές πόλεις, εξάλλου, χαρακτηρίζονται από τις αντιθέσεις τους και η ζωή θα «εξακολουθεί να είναι αλλού» αν δεν αγκαλιάσει κανείς πραγματικά τις αντιθέσεις και τις δυσκολίες της πόλης του. Και η Αθήνα, αν μη τι άλλο, είναι μια πόλη που τις αντιθέσεις της δεν τις κρύβει κάτω από το χαλί.

Σε αυτήν την πορεία ενηλικίωσης ενός πολίτη μέσα στην πόλη που κατοικεί, βιβλία όπως αυτό του Σγούτα αποτελούν οδηγούς και αφορμές για περαιτέρω εμβάθυνση. Η σχέση με την πόλη σου γίνεται μια σχέση ουσιαστική όταν παρατηρείς με προσοχή όλα αυτά που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους στο σώμα της πόλης: η αρχιτεκτονική της, τα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα, οι άνθρωποί της και οι ιστορίες τους. Και, μοιραία, ψηλαφώντας τα αυτά σκέφτεσαι για τα αποτυπώματα που θα ήθελες να έχει η πόλη του μέλλοντος.

Κλείνοντας, θα έλεγα πως φέρουμε τις αντανακλάσεις της πόλης που κατοικούμε. «Μικρή μου Αθήνα, είσαι η πόλη που μου μοιάζει» γράφει κάπου με νόημα ο Κωνσταντίνος Βήτα.

Γράφει ο Παναγιώτης Ταγκαλάκης

Msc in Real Estate Investment and Finance, Heriot-Watt University (ongoing)

BA in History and Philosophy of Science, National and Kapodistrian University of Athens

BA in Accounting and Finance, Athens University of Economics and Business

Σύμβουλος Ακινήτων - RICS APC Candidate

SPEAK REAL ESTATE

www.speakgroup.life